အသည္းကင္ဆာ နဲ႕ ေဆး၀ါး

အေမ့ အသည္းက ခြဲဖို႕ ရက္ခ်ိန္းယူျပီး တရက္အလိုက်မွ မခြဲျဖစ္ေတာ့ပါဘူး။  ျဖစ္ပံုက ဒီလိုပါ။

မူလတတည္းက  အသည္းပါရဂူနဲ႕႕ ခြဲစိတ္ပါရဂူ ဆရာၾကီးႏွစ္ဦးအေနနဲ႕  အေမ့ စိတ္ဓါတ္၊ ေသြးေပါင္ခ်ိန္၊ ႏွလံုးနဲ႕  ဆီးခ်ိဴကင္းတာေတြကိုၾကည့္ျပီး ေနာက္တၾကိမ္ခြဲဖို႕  စိတ္အားထက္သန္ေနၾကေပမဲ႕  က်မတို႕ သားသမီး တသိုက္ကေတာ့ ရတက္မေအးႏိုင္ၾကပါဘူး။ ပထမတၾကိမ္ခြဲစိတ္တုန္းကလည္း အေမ့အသည္းက ေလးပံုတပံုေလာက္ ျဖတ္ထုတ္ခံရျပီးျပီ၊ အခု အနာမက်က္ခင္ ဒုတိယအၾကိမ္ထပ္ျပီး ခြဲရျဖတ္ရ ဦးမယ္ ဆိုေတာ့ အသက္ ၇၀ ေက်ာ္ အေမအိုအတြက္ အားလံုးရဲ့ ရင္က ခပ္ေလးေလးရယ္။  ဒါနဲ႕ပဲ  ေနာက္ထပ္ ပါရဂူႏွစ္ဦးနဲ႕   သီးျခားစီ ထပ္ေတြ႕ခဲ႕ၾကပါတယ္။ 

ပထမေတြ႕ခြင့္ရခဲ့တဲ့  ဆရာ၀န္မၾကီးက စီတီစကင္အေျဖ ဖလင္ေတြခ်ပ္ကို အလင္းေရာင္ပိတ္ကားေပၚမွာ ထပ္တင္လို႕ က်မတို႕ကို ေအးေဆး တည္ျငိမ္စြာနဲ႕  ရွင္းျပပါတယ္။

  (၁) အေမ့အေျခအေနက အသည္းမွလြဲလို႕  တျခား အစိတ္အပိုင္းမ်ားကို မျပန္႕ေသးတဲ့ primary  အဆင့္ ၂ အသည္းကင္ဆာ ျဖစ္တယ္  (၂) ေနာက္တၾကိမ္ ထပ္ျပီး ခြဲစိတ္ လွီးျဖတ္ရင္  လက္က်န္ အသည္းအရြယ္အစားက အလြန္ ေသးသြားမယ္ (၃) ခြဲျပီးလို႕  က်န္ေနတဲ့ အပိုင္းမွာလည္း ကင္ဆာအျမစ္ က်န္ေနဖို႕ မ်ားတယ္၊  အခုလိုပဲ ေနာက္ထပ္ ျပန္ျဖစ္လာႏိုင္တယ္  (၄) အခု ကင္ဆာက်ိတ္ရိွေနတဲ့ေနရာက အသည္းထဲက ေသြးေၾကာၾကီးနဲ႕႕  အလြန္နီးတဲ့အတြက္ ကင္ဆာဆဲလ္ေတြတျခားကို  ျပန္႕ဖို႕  အေထာက္အကူ အလြန္ ျဖစ္ေနတယ္၊  ျပန္႕ပြားႏွဳန္း ပိုျမန္ေစႏိုင္တယ္   (၅) ဒါေၾကာင့္ ခြဲစိတ္ျခင္းကို အားမေပးပါ  (၆) အကုန္အက်ခံႏိုင္ရင္ေတာ့ ႏိုင္ငံျခားကို သြားကုၾကည့္ပါ၊  ဒါမွမဟုတ္ရင္လည္း သက္တမ္းကို ဆြဲဆန္႕ႏိုင္ဖို႕    ကင္ဆာတန္႔ေဆး တမ်ိဴး ေသာက္ႏိုင္တယ္၊ အဲဒီေဆးက တရက္ တသိန္းေလာက္က်မယ္တဲ့။ 

 ၾကားရတာက ေမာစရာ ေတြခ်ည္းပါပဲ။ ဒါေပမဲ့ ဆရာမက အခ်ိန္ မိနစ္ ၂၀ ေလာက္ေပးျပီး ရွင္းျပတဲ့အတြက္ အထူး ေက်းဇူးတင္ရပါတယ္။ (အရင္ဆရာၾကီးေတြတုန္းက ငါးမိနစ္၊ ဆယ္မိနစ္ ထက္ ပိုမရပါ)  သူမရဲ့ အၾကံျပဳခ်က္ေတြက ကိုယ္တို႕   အေနနဲ႕  လူအား ေငြအား လိုက္မမီႏိုင္တာပဲ ရိွပါတယ္။

ေနာက္တေန႕ သြားေတြ႕တဲ့ ဆရာ၀န္ၾကီးက ကင္ဆာနဲ႕ ခြဲစိတ္အထူးကုပါ။  အထူးျပဳ ဘာသာရပ္ႏွစ္ခုကို ကံေကာင္းစြာ ပိုင္ဆိုင္ထားတဲ့ ဆရာ၀န္ၾကီးေပါ့။  ဘာသာေရးစာေပအမ်ားအျပားကို ေရးသား ျပဳစုခဲ့သူ ကိုယ္တိုင္လဲ တရားရိွသူမို႕လားမသိ၊  သူ႕ မ်က္ႏွာက မာနကင္းစင္ျပီး တည္ျငိမ္ေအးေဆးလို႕ေနတယ္။  အေမ႕ ၀မ္းဗိုက္ကို ေသေသခ်ာခ်ာ စမ္းသပ္တယ္။  အနာအက်င္သက္သာေအာင္ေအာင္ ေဆးထိုးေပးတယ္။ ျပီးေတာ့ လူနာရွင္နဲ႕ သီးသန္႕  စကား ေျပာတယ္။  ဒီဆရာ၀န္ၾကီးကလည္း ခြဲစိတ္မွဳထက္ အျခား ကုထံုးမ်ားကိုသာ အေလးသာ ေနျပန္ပါတယ္။  သူ ညႊန္းလိုက္တဲ့ ေဆးက Sorafenib  (Nexavar) တဲ့ ။  အဲဒီေဆး ရက္၂၀ ေသာက္ျပီးရင္ တေခါက္ျပန္ေဆးစစ္၊ ျပီးမွ ဘာဆက္လုပ္ရမယ္ဆိုတာ အၾကံေပးပါမယ္တဲ့။

ဒါနဲ႕ပဲ ဒုတိယအၾကိမ္ ခြဲစိတ္မွဳကို ဖ်က္သိမ္းလိုက္ပါတယ္။  (လူဆိုတာ ေမြးလာရင္ တေန႕ ေသရမွာပဲ၊ အေမ မေၾကာက္ဖူး သိလား၊ သားတို႕သမီးတို႕  ၾကိဳ႕က္သလိုကုပါ) လို႕  ပံုအပ္ထားတဲ့ အေမက  ခြဲဖို႕ စိတ္ဖို႕ မလိုေတာ့လို႕  ၀မ္းသာလိုက္တာ လို႕  ေျပာရွာပါေသးတယ္။  က်မတို႕ မ်က္ႏွာေတြကေတာ့ မခ်ိသြားျဖဲေလးေတြ ျဖစ္ေနမယ္ထင္ပါရဲ့။

ပထမဆံုးလုပ္ရတဲ့ အလုပ္က  Sorafenib  (Nexavar) ေဆးကို လိုက္ရွာရတာပါဘဲ။  အာရွေတာ္၀င္၊ ေမတၱာမြန္၊ ေအးရိ္ပ္သာ ၊ ဆင္းဘရားသား အပါအ၀င္ ေရႊဘံုသာလမ္းတ၀ိုက္က ဘယ္ေဆးဆိုင္ ၾကီးၾကီးေတြမွာမွ မတင္ပါဘူး။  ေျခတိုေအာင္ ေလ်ွာက္ေမးၾကေပမဲ့  ဘယ္မွာမွ ေဆးရဲ့အန႕ံမရခဲ့ဘူး။  ေနာက္ဆံုးေတာ့ ဆင္းဘရားသားက အိႏၵိယကို လွမ္းမွာေပးမယ္တဲ့။  တလစာ အလံုး၃၀က ၁၅သိန္းေလာက္ က်ႏိုင္သတဲ့။  ေကာက္ရိုးတမ်ွင္ကို ဆြဲမိတဲ့ ကိုယ္တို႕ကလည္း မွာေပးပါ ေပါ့။   ေနာက္တရက္မွာေတာ့ သတင္းေကာင္းေရာ သတင္းဆိုးပါ ရလာပါတယ္။  သတင္းေကာင္းက Nexavar နဲ႕ အလားတူတဲ့  ( generic)  ေဆးကို အိႏၵိယက နံမည္ၾကီး  Cipla ေဆးကုမၼဏီက Soranib ဆိုတဲ့အမည္နဲ႕    ထုတ္လုပ္ျဖန္႕ျဖဴး ေနပါတယ္တဲ့။  ေဆးဘိုးက မူလေစ်းရဲ့ ဆယ္ပံုတပံုေလာက္ ပဲရိွေတာ့မယ္တဲ့။  သတင္းဆိုးကေတာ့ အဲဒီေဆးက လူၾကံဳေစာင့္ရမွာမို႕  ၁၅ရက္ ေလာက္ ၾကာဦးမတဲ့။  ဒီ႕ထက္ မျမန္ႏိုင္ေတာ့ပါ တဲ့။ ေရြးခ်ယ္စရာ တျခားနည္းလမ္း မရိွတာမို႕  တလစာ မွာလိုက္ပါတယ္။   ေနာက္ျပီးမဂၤလာေစ်းအပါအ၀င္ ေဆးလက္ကား ဆိုင္ေတြမွာ ထပ္စံုစမ္းလိုက္ေတာ့မွ မူရင္းေဆး  ကို  လမ္းသံုးဆယ္က အိုအီးစီေဆးခန္းမွာ လိုသေလာက္ ရႏိုင္ပါတယ္ တဲ့။  အိုး- ေပ်ာ္စရာ ပါဘဲ။ Soranib ေဆးမရခင္ ေသာက္ဖို႕   ၁၅ရက္စာ ၀ယ္လာခဲ့တယ္။ လက္ရိွ အေမေသာက္ရတာ တေန႕  ေဆးဆယ္မ်ိဴးေလာက္ ရိွေနျပီ။  ကုလက္စရာ ဆရာ၀န္ရဲ့ေဆး၊ ဆရာ၀န္အသစ္ရဲ့ေဆး၊  တပင္တိုင္ျမနန္း ေဆးျပား၊  လင္ဇီး၊  ပန္း၀တ္မွဳန္ စသည္ စသည္ စံုလို႕ပါပဲ။ အခု တမ်ိဴး တိုးလာျပီေပါ့။

အင္တာနက္ထဲမွာ လိုက္ရွာၾကည့္မိေတာ့  Nexavar  က  အသည္းရဲ့ ေသြးလည္ပတ္မွဳကို ကန္႕သတ္ ထိန္းခ်ဴပ္ထားတဲ့အတြက္ ကင္ဆာျပန္႕ပြားႏွဳန္းကို ေလ်ာ့က်ေစသတဲ့။ သုေတသနေတြအရ လူနာရဲ့ သက္တမ္းကို သံုးလ ထက္မနည္း ပိုရွည္ေစသတဲ့။ Cipla ကို မူရင္းေဆးကုမၼဏီ Bayer က patent violation နဲ႕  တရားစြဲေပမဲ့ အိႏၵိယ တရားရံုးခ်ဴပ္က ပယ္ခ်လိုက္လို႕  ရံွဴးသြားခဲ့တာကို ဒီမွာ ဖတ္ရပါတယ္။ ေဆးရဲ့  side effect က ဆံပင္က်ြတ္မယ္၊ ၀မ္းေလ်ွာမယ္၊ ေသြးတိုးမယ္၊ အေရျပား ေျခာက္ေသြ႕ ယားယံမယ္တဲ့။ 

ေနာက္ ဘေလာ့ဂါ ကိုၾကီးေက်ာက္လည္း ဒီေရာဂါဘဲ ျဖစ္လို႕ ဒီ Nexavar ေဆးဘဲ ေသာက္ေနရတယ္ဆိုတာ ဒီမွာ ဖတ္လိုက္ရ ျပန္ပါတယ္။  အဲဒီအထဲက သူ႕ကိုခ်စ္ေသာ ေမာင္ႏွမေတြ အၾကံျပဳထားတဲ့  green tea၊ အာလူးရည္၊ မုန္လာဥနီရည္နဲ႕  ဒူးရင္းၾသဇာရြက္  ေဆးညႊန္းေတြကို အိမ္ကို ဖုန္းဆက္ျပီး ေျပာျပလိုက္တယ္။ ေမာင္ငယ္တေယာက္ ညႊန္းတဲ့ ရဲယိုသီး၊ ရဲယိုရြက္ အပါအ၀င္ေပါ့။   ကိုယ္က အလုပ္ရိွရာ အေမနဲ႕ အေ၀းကို ျပန္ေရာက္ေနခဲ့ျပီမို႕ ပါ။

 အသည္းကင္ဆာကို ကိုၾကီးေက်ာက္က ဟာသနဲ႕ တုန္႕ျပန္တယ္။  အေမက တရားနဲ႕ တုန္႕ျပန္တယ္။  တူညီတာက သူတို႕  ႏွစ္ေယာက္စလံုးက positive-minded  ျဖစ္ၾကပါတယ္။ သူတို႕တေတြ တည္ျငိမ္လြန္းလို႕   အံ့ၾသလို႕ေတာင္ ယူရပါတယ္။  ေလးစားစရာေကာင္းလွတဲ့  သူတို႕ရဲ့ စိတ္ဓါတ္ခြန္အားေတြ၊ အစြမ္းထက္လွတဲ့ ေဆး၀ါးေတြနဲ႕  ကင္ဆာကို အႏိုင္မတိုက္ႏိုင္ရင္ေတာင္မွ အေကာင္းဆံုး ခုခံသြားႏိုင္လိမ့္မယ္လို႕  ယံုၾကည္ ေမ်ွာ္လင့္မိပါတယ္။

Lifestyle ေၾကာင့္လားမသိ လူ႕ပါတ္၀န္းက်င္မွာ ကင္ဆာက ပိုျပန္႕ပြား၊ ပို အျဖစ္မ်ား လာသလို ထင္ရတယ္။ (ဒီအပါတ္ထုတ္ Good Health ဂ်ာနယ္ ထဲက ပါေမာကၡဦးစိုးေအာင္ရဲ့ ေဆာင္းပါးထဲ  မွာ ကမၻာေပၚမွာ လက္ရိွကာလအတြင္း တႏွစ္ကို ကင္ဆာ ေရာဂါသည္အသစ္ ၁၀ သန္း ရိွေနပါသတဲ့) ကိုယ့္ ပါတ္၀န္းက်င္ က်ဥ္းက်ဥ္းကေလးမွာတင္ ကင္ဆာ ျဖစ္သူေတြ ေတာ္ေတာ္ မ်ားလွတယ္။  သူငယ္ခ်င္းထဲက ေလးေယာက္ ထက္မနည္း ရင္သား ကင္ဆာ၊  အေဒၚက သားအိမ္ကင္ဆာ၊ ဦးေလးက ဆီးၾကိတ္ကင္ဆာ ခံစား ခဲ့ၾကဘူးတယ္။  အခုဆို သူတို႕အားလံုးဟာ  early diagnosis ရျပီး  ခြဲစိတ္မွဳနဲ႕  လူေကာင္းပကတိ ျပန္ျဖစ္ေနၾကပါတယ္။  သူတို႕လို အေမ ကံေကာင္း ႏိုင္မလား၊ ကံေကာင္းဦးမလား ဆိုတာ  ကိုယ့္စိတ္ကို ခပ္တင္းတင္းဆြဲထားတဲ့  ေမ်ွာ္လင့္ခ်က္ၾကိဳးမွ်င္ ပါးပါးေလး တေခ်ာင္းရယ္သာ ......................။

ျဖည့္စြက္ခ်က္ - 

 အိႏၵိယ ဘုရားဖူးအဖြဲ႕ကေန တဆင့္မွာတဲ့ Cipla ေဆးကုမၼဏီက Soranib က တလံုးကို ၄၀၀၀- ၅၀၀၀ ေလာက္သာက်တဲ့အတြက္ အသက္ရွဴေခ်ာင္ခဲ့ရပါတယ္။ အဲဒီေဆး ကို တႏွစ္ေလာက္ အေမေသာက္ခဲ့ရပါတယ္။  ကင္ဆာျပန္႕ပြားႏွဳန္းကို သိသိသာသာ ဟန္႕တားႏိုင္တဲ့အတြက္ အေမ႕ ေရာဂါ အေျခအေနက ေတာ္ေတာ္ၾကာၾကာ တန္႕ေနသလိုပါဘဲ။   ေဆးရဲ့ ေဘးထြက္ဆိုးက်ိဴးအေနနဲ႕  အသားေရာင္ေတြ သိသိသာသာ   ျဖဴဆြတ္လာတယ္။  အေရၾကည္ဖုေလးေတြ လက္ေခ်ာင္းေျခေခ်ာင္းၾကားမွာ ထြက္လို႕  လိမ္းေဆးေတြ လိမ္းလိမ္းေပးရပါတယ္။

 ကင္ဆာျဖစ္ျပီး တႏွစ္တိတိ ျပည့္တဲ့အခ်ိန္မွာ အေမ ဆံုးသြားခဲ့ပါတယ္။  သူ မွန္မွန္ေသာက္ခဲ့တဲ့ ေဆးေတြေၾကာင့္လား၊ ေရွးကုသိုလ္ေၾကာင့္ပဲလားမသိ၊ ဆိုးဆိုး၀ါး၀ါးၾကီး မခံစားသြားရပါဘူး။  အိမ္နားက ေစ်းဆိုင္ေလးမွာ ေအးေအးလူလူ ထြက္ထိုင္ေနရင္း ေခါင္းကေလး ငိုက္စိုက္နဲ႕  (ဘယ္သူမွ မသိလိုက္ဘူး) ဆံုးသြားပါတယ္။ ထိုင္လ်က္ကေန လဲလည္း မက်ပါဘူး။  အနီးကပ္ေနတဲ့ သမီးေတြကေတာ့ အသက္မမီလိုက္တဲ့အတြက္ ယူၾကံဳးမရ ျဖစ္ၾကပါတယ္။ က်မကေတာ့ အေမ ေ၀ဒနာ သက္သက္သာသာနဲ႕ ဘ၀နိဂံုး သတ္ႏိုင္သြားတာကို ပိုလို႕သေဘာက်ပါတယ္။  ျဖစ္ႏိုင္ရင္ ကိုယ့္ေတာင္ အဲဒီလို ညင္သာစြာ နိဂံုးခ်ဴပ္ ခ်င္တာပါ။ 

တခ်ိဳ႕ကေတာ့ ကင္ဆာေဆးက ႏွလံုးကို ထိခိုက္တတ္တာမို႕  ႏွလံုးနဲ႕ ဆံုးသြားတာ   ျဖစ္ႏိုင္ တယ္လို႕ ေျပာၾကပါတယ္။   ဘယ္သူမွ အတိအက် မသိႏိုင္ပါဘူး။  နယ္ထံုးစံမို႕ အေသးစိတ္ စစ္ေဆးႏိုင္တဲ့သူ မရိွလို႕ပါ။  အေမ႕ခႏၵာကိုယ္က   ေနာက္တေန႕ အထိ ေပ်ာ့ေျပာင္းျပီး အသားေရာင္က ၾကည္လင္ေနတယ္။  အေမ အသက္ရိွစဥ္က လူတိုင္းကို   ေမတၱာထား တတ္ျပီး ေလာဘေဒါသ နည္းတတ္တဲ့ သူမို႕   ေကာင္းရာသုဂတိမွာ ျပံဳးေပ်ာ္ေနလိမ္႕မယ္လို႕ ယံုၾကည္ေနမိပါတယ္..။

မိုးစက္ပြင့္